Hoge Raad oordeelt: box 3-heffing over daadwerkelijk rendement

28 december 2021

Vrijdag vlak voor Kerst heeft de Hoge Raad arrest gewezen in een box 3-casus. Kort gezegd oordeelt de Hoge Raad dat de box 3-heffing 2017 en 2018 (want daar ging de casus over) strijdig is met het eigendomsrecht. Was de Hoge Raad voorheen terughoudend, hij heeft er thans voor gekozen ook rechtsherstel te bieden en niet af te wachten tot het kabinet met wetswijziging komt. De Hoge Raad oordeelt dat (voor de jaren 2017 en 2018) alleen het werkelijke rendement in de heffing mag worden betrokken.

De Hoge Raad heeft al eerder geoordeeld dat de box 3-heffing in strijd was met eigendomsrecht, maar was terughoudend daar de conclusie aan te verbinden dat er belasting moest worden terugbetaald. Hij  liet het eigenlijk aan de wetgever over het systeem aan te passen. Dat duurt de Hoge Raad denkelijk te lang. Nu heeft de Hoge Raad namelijk overwogen dat de omstandigheid, dat dit cassatieberoep voortkomt uit een massaalbezwaarprocedure en de uitkomst daarvan van belang kan zijn voor de beslechting van een groot aantal andere geschillen (er zijn zo’n 60.000 bezwaren onder handen) met de daaraan verbonden uitvoeringsproblemen, geen reden kan zijn om geen rechtsherstel voor de belastingplichtige te bieden.

Dit arrest van de Hoge Raad heeft tot gevolg dat de Inspecteur nu kan beslissen op alle bezwaarschriften die zijn ingediend in de zaken die door de Staatssecretaris van Financiën zijn aangemerkt als massaal bezwaar.

 

Dit arrest zal grote gevolgen hebben, zowel voor hen die beleggen als voor hen die spaarrekeningen aanhouden. Het grootste effect zal naar verwachting bij spaarrekeningen liggen, omdat het rendement daarop al jaren laag tot zeer laag is. Omdat het huidige box 3-stelsel in 2017 is ingevoerd en nu nog steeds op dezelfde leest geschoeid is, heeft deze uitspraak ook gevolgen voor 2019 en daaropvolgende jaren. Is er voor 2019 en 2020 nog geen definitieve aanslag opgelegd, dan kan daar – op grond van deze uitspraak – bezwaar tegen worden aangetekend met als onderbouwing dat alleen over het werkelijk genoten rendement belasting mag worden geheven.

 

Het ministerie van Financiën heeft al aangegeven dat ze de impact van dit arrest gaat bestuderen en ze ziet al aankomen dat dit een hele klus voor de Belastingdienst kan gaan worden. Waarschijnlijk zal het ministerie van Financiën op korte termijn aangeven hoe de massale bezwaren zullen worden afgehandeld en daarbij ook ingaan op de vraag of er een tegemoetkoming komt voor belastingplichtigen die geen bezwaar hebben aangetekend tegen de aanslagen over de jaren 2017 en 2018, bijvoorbeeld of een verzoek om ambtshalve vermindering behandeld zal gaan worden.

 

In het coalitieakkoord is aangegeven dat het kabinet van plan is met ingang van 2025 te komen met een nieuwe box 3-systematiek. De vraag is of men, gezien dit arrest, daarmee zo lang kan wachten. Er is immers een stortvloed van bezwaren te verwachten tegen de aanslagen over 2020, 2021 en komende jaren. Als we bedenken dat er alleen al zo ongeveer 1,3 miljoen spaarders zijn, wordt dit een nauwelijks te hanteren bezwarenstroom voor de Belastingdienst.

Amsterdam

Mercuriusplein 1
2132 HA Hoofddorp

Postadres
Postbus 74681
1070 BR Amsterdam

020 653 18 12

Amsterdam@pkfwallast.nl

Rotterdam

Schaardijk 372
2909 LA Capelle aan den IJssel

Postadres
Postbus 84030
3009 CA Rotterdam

010 450 40 20

Rotterdam@pkfwallast.nl

Delft

Delftechpark 40
2628 XH Delft

Postadres
Postbus 332
2600 AH Delft

015 261 31 21

Delft@pkfwallast.nl

Woerden

Pompmolenlaan 9
3447 GK Woerden

Postadres
Postbus 533
3440 AM Woerden

0348 416 262

Woerden@pkfwallast.nl

Alphen aan den rijn

Europaplein 10F
2408 GX Alphen aan den Rijn

Postadres
Postbus 533
3440 AM Woerden

0172 748 218

AlphenaandenRijn@pkfwallast.nl