Niet gebonden aan vernietigde informatiebeschikking, maar ook niet te snel van opzet uitgaan

In een belastingprocedure is de rechter niet gebonden aan een eerdere rechterlijke beslissing tot vernietiging van een informatiebeschikking. Maar de rechter mag volgens de Hoge Raad ook niet te snel van opzet uitgaan.

Een man drijft via een VOF een onderneming. Naar aanleiding van een boekenonderzoek heeft de inspecteur de winst verhoogd en een vergrijpboete opgelegd. De informatiebeschikking die de inspecteur heeft gegeven wegens schending van de administratieplicht, is door Hof Den Haag in een eerdere procedure vernietigd. In de onderhavige belastingprocedure beroept de inspecteur zich op omkering van de bewijslast omdat belanghebbende niet de vereiste aangifte heeft gedaan. In dat verband heeft de inspecteur aangevoerd dat de administratie onbetrouwbaar is en niet kan dienen als grondslag voor de omzet- en winstberekening. Hof Den Haag volgt de inspecteur hierin.

Aanzienlijk niet-opgegeven inkomen bewijst geen opzet
Volgens de Hoge Raad is dat terecht. Bij het oordeel dat het hof over de administratie vormt in de onderhavige procedure over de belastingaanslag, is hij niet gebonden aan de eerder gegeven beslissing tot vernietiging van de informatiebeschikking. Die vernietiging verhindert namelijk niet dat het hof in de procedure over de belastingaanslag waarop die informatiebeschikking betrekking heeft, beslist dat de administratieplicht is geschonden. Toch vernietigt de Hoge Raad de hofuitspraak voor wat betreft de opgelegde vergrijpboete. Het hof heeft in zijn uitspraak namelijk geen feiten vermeld die leiden tot de conclusie dat de vennoot met opzet een onjuiste aangifte heeft gedaan. De enkele omstandigheid dat de niet-aangegeven inkomsten aanzienlijk zijn, kan die conclusie niet rechtvaardigen. Daarom moet hof Amsterdam de zaak verder afhandelen.

Bron: Hoge Raad 13-10-2023 (ECLI:NL:HR:2023:1336) en Hoge Raad 13-10-2023 (ECLI:NL:HR:2023:1438)