De Hoge Raad heeft in het Deliveroo-arrest van 24 maart 2023 het eerdere oordeel van het Amsterdamse Hof bevestigd dat de bezorgers van Deliveroo werkten op basis van een arbeidsovereenkomst. Of hiervan sprake is, hangt volgens de Hoge Raad af van alle omstandigheden van het geval. Volgens de Hoge Raad is de verplichting om het werk persoonlijk uit te voeren slechts één van de elementen die van belang kan zijn bij de beoordeling van de arbeidsrelatie. De vrije vervanging kan weliswaar duiden op de afwezigheid van een arbeidsovereenkomst, maar is niet van dien aard dat daarmee de kwalificatie ‘arbeidsovereenkomst’ onverenigbaar is.
Naar aanleiding hiervan heeft de Belastingdienst aangegeven dat de modelovereenkomsten die zijn gebaseerd op ‘vrije vervanging’, niet langer bruikbaar zijn. Per 1 januari 2024 trekt de Belastingdienst de goedkeuring van deze modelovereenkomsten definitief in.
Wat betekent dit voor u?
Als u werkt met modelovereenkomsten die gebaseerd zijn op ‘vrije vervanging’, dan is het van belang om de huidige (praktijk)situatie van de arbeidsrelatie opnieuw te beoordelen en waar nodig aan te passen. Het gaat hierbij om de algemene modelovereenkomst vrije vervanging (nr. 90821.25537.2.0, 1 juni 2021), maar ook om de brancheovereenkomsten en individuele overeenkomsten die gebaseerd zijn op vrije vervanging. Van belang is om tijdig actie te ondernemen en de nodige aanpassingen vóór 1 januari 2024 door te voeren. Want na 1 januari 2024 geven deze overeenkomsten geen zekerheid meer over de arbeidsrelatie tussen de opdrachtgever en opdrachtnemer en geldt voor deze overeenkomsten het handhavingsmoratorium (zie hierna) niet meer.
Handhavingsmoratorium
Voor het fiscale- en sociale zekerheidsrecht geldt er op dit moment nog een handhavingsmoratorium (uiterlijk tot 1 januari 2025). Ondanks het handhavingsmoratorium, legt de Belastingdienst nog steeds bedrijfsbezoeken af en wordt de arbeidsrelatie met zelfstandigen ook beoordeeld tijdens deze boekenonderzoeken. Indien er volgens de Belastingdienst sprake blijkt te zijn van een dienstbetrekking, dan geeft de Belastingdienst aanwijzingen. Er worden (in beginsel) geen correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen opgelegd, tenzij er sprake is van kwaadwillendheid.
Indien u meer informatie wilt
In het Handhavingsplan arbeidsrelaties 2023, welke de Belastingdienst kortgeleden heeft gepubliceerd, heeft de Belastingdienst verder uitgewerkt hoe zij in de komende periode de handhaving verder wil versterken, verbeteren en het handhavingsmoratorium wil opheffen. Het betreft een uitwerking van de uitgangspunten en voornemens uit de voortgangsbrief werken met en als zelfstandigen van 16 december 2022 (link). Samengevat gaat het hierbij om de volgende tranches:
Tranche 2023: ‘Versterken en verbeteren van de handhaving’
Tranche 2024: ‘Op weg naar opheffing van het handhavingsmoratorium’
Tranche 2025: ‘Handhaven zonder handhavingsmoratorium’
Voor het volledige Handhavingsplan arbeidsrelaties 2023 verwijzen wij u graag door naar de website van de Belastingdienst.
Actie voor 1 januari 2024
Bestaande modelovereenkomsten gebaseerd op ‘vrije vervanging’ aanpassen voor 1 januari 2024!
Laat het ons gerust weten als u nog vragen heeft.
