Bij de instelling van een SPF heeft de insteller feitelijk de beschikkingsmacht over het ingebrachte vermogen via zijn gemachtigde behouden. Het hof oordeelt daarom dat de Belastingdienst terecht het standpunt inneemt dat het ingebrachte vermogen box 3-vermogen van de insteller is.
Een man richt op 30 december 2013 een Stichting Particulier Fonds (SPF) op naar het recht van Curaçao. Het vermogen van de SPF is € 135.000 en staat op een bankrekening. Een op Curaçao gevestigde nv is bestuurder van de SPF. De insteller heeft het ingebrachte vermogen van € 135.000 niet tot zijn box 3 gerekend. Bij het opleggen van de aanslag rekent de Belastingdienst het ingebrachte vermogen wel tot de vermogensrendementsgrondslag. De man overlijdt in 2015. In geschil bij Hof Amsterdam is of het bedrag van € 135.000, dat is ingebracht in de SPF, bij de erfgenamen van de insteller tot de rendementsgrondslag behoort.
Het hof stelt vast dat de gemachtigde van de erflater diverse hoedanigheden heeft gehad of heeft. Zo is hij erfgenaam en executeur-testamentair van de nalatenschap. Hij is ook begunstigde van het vermogen in de SPF. Namens de erflater heeft de gemachtigde de SPF ingesteld en is daarbij bestuurder van de nv die bestuurder is geweest van de SPF. Tijdens het leven van de erflater is de gemachtigde ook nog bewindvoerder van de man geweest en heeft namens hem de ‘letter of wishes’ van de SPF ondertekend. De bankrekening waar vandaan het bedrag van € 135.000 is gestort was een en/of-rekening van de gemachtigde en de erflater. De gemachtigde beheerde deze rekening. Nadat de rekening van de SPF was geworden, bleef de gemachtigde het beheer van de rekening doen. De formele bestuurder van de SPF, de nv, kon de bankrekening niet beheren.
Op papier heeft de insteller de SPF niet kunnen dwingen iets te doen, maar in de praktijk ligt dat toch anders. Dit komt door de rol van de gemachtigde. Vanaf de oprichting van de SPF heeft het essentiële discretionaire karakter van de rechtsfiguur ontbroken. Het hof stelt vast dat de erfgenamen de beschikking over de gelden in de SPF steeds hebben behouden. Zij hebben steeds over het vermogen kunnen beschikken alsof het hun eigen vermogen is. De inspecteur heeft het in de SPF ingebrachte bedrag daarom terecht tot box 3 van de erfgenamen van de insteller gerekend.
Bron: Hof Amsterdam 12-10-2021 (gepubl. 24-11-2021) (ECLI:NL:GHAMS:2021:3596)
