Voor de overdrachtsbelasting geldt de splitsingsvrijstelling als zowel de route ernaar toe als het einddoel zakelijk is. Ook als er een uitwisselbare alternatieve route is, naast de splitsing om het zakelijke einddoel te bereiken, is het zakelijk om te kiezen voor de splitsing.
De aandelen in een holding-bv zijn voor 50% in handen van een broer en voor 50% in handen van een zus. Deze holding-bv heeft 100% van de aandelen in OZ-bv, een onroerendezaaklichaam in de zin van art. 4 WBRV. Deze broer en zus zijn ook de bestuurders van de holding-bv. Het pand van OZ-bv werd verhuurd aan een bv van de broer en de huur werd in rekening-courant voldaan. De broer had geen belang bij het innen van de vordering, waardoor OZ-bv de vordering op de bv van de broer niet kon innen. Ook had de broer een groot bedrag opgenomen uit holding-bv, waartoe hij als bestuurder bevoegd was. De zus en broer zijn in conflict en hebben tegengestelde belangen. De aandelen van de broer in de holding-bv zijn vanwege van een ruziesplitsing overgegaan naar de zus. Terwijl de vorderingen van de holding-bv zijn overgegaan naar de broer. Voor de overdrachtsbelasting is een beroep gedaan op de splitsingsvrijstelling. De inspecteur meent dat de splitsingsvrijstelling niet van toepassing is en heeft een naheffingsaanslag overdrachtsbelasting opgelegd.
Bij Hof Den Bosch is na verwijzing door de Hoge Raad in geschil of bij de splitsing van de bv, de splitsingsvrijstelling in de overdrachtsbelasting van toepassing is. Het hof stelt wat betreft de zakelijkheid van het doel van de splitsing voorop dat partijen vanwege de moeizame relatie met elkaar tot een ontvlechting van de bv willen komen. De bedoeling van de splitsing is dat de vorderingen bij de broer terechtkomen en het vastgoed bij de zus. Door de moeizame relatie tussen partijen werd de bestuurlijke besluitvorming binnen de bv en het normale functioneren ernstig bemoeilijkt. Het door de splitsing te bereiken einddoel is daarmee volgens het hof zakelijk.
De inspecteur meent dat de splitsing overwegend door fiscale motieven is ingegeven. Er is een alternatieve, meer voor de hand liggende, route. Daarvan zegt het hof dat het door de inspecteur aangedragen alternatief en de gekozen splitsing uitwisselbare alternatieven zijn om dat einddoel te bereiken. In dat geval geldt dat de fiscaal meest gunstige weg mag worden gekozen. Het hof meent dat pas sprake is van een anti-fiscale omweg of kunstgreep als de desbetreffende route, ook afgezien van de fiscaliteit, niet of minder voor de hand ligt dan een alternatieve route die naar hetzelfde einddoel leidt. De belastingbesparing die het gevolg is van een zakelijk gekozen route naar een zakelijk einddoel is een logisch gevolg van voornoemde keuzevrijheid. Het hof honoreert het beroep op de splitsingsvrijstelling voor de verkrijging van het vastgoed van de bv.
Bron: Hof Den Bosch 04-05-2022 (gepubl. 01-06-2022)
