Belastingmiljoenen op het spel bij Hoge Raad

12 maart 2020

Het wordt spannend, de uitspraak van de Hoge Raad over investeringsfondsen. Die kan de staat miljoenen opleveren.

Wat de belastingdienst betreft is het duidelijk: de vorige eigenaar van de Nederlandse lingerieketen Hunkemöller heeft 27 miljoen euro te weinig winst opgegeven op de belastingaangifte. Die voormalige eigenaar, het Franse investeringsfonds Pai, vecht die lezing al jaren aan. Telkens zonder succes. Tot schrik van andere opkoopfondsen die dezelfde belastingstrategie hadden, en straks dus misschien ook een naheffing van miljoenen euro’s op de mat krijgen.

 

Inmiddels ligt de Hunkemöllerzaak voor bij de Hoge Raad, die vorige week het zwaarwegende advies van zijn advocaat-generaal in ontvangst nam. Die zegt: Pai handelde tegen de geest in van het Nederlandse belastingrecht en moet alsnog belasting afdragen over die 27 miljoen. Meestal volgt de Hoge Raad het advies van de advocaat-generaal. 

 

Vergelijkbare zaken

 

Vaststaat dat het arrest verstrekkende gevolgen gaat hebben. Er lopen intussen nog andere, vergelijkbare zaken tussen investeringsfondsen en de ï¬scus. Verbiedt de Hoge Raad de belastingontwijking van Pai, dan krijgt de staat ook enorme bedragen terug van die andere fondsen. Zo niet, dan loopt de staat niet alleen de miljoenen mis van Pai, maar gaat ook dat andere belastinggeld aan zijn neus voorbij.

 

Het dispuut gaat over de manier waar op Pai winkelketen Hunkemöller opkocht in 2011. Pai is een privaty-equity-ï¬rma, een fonds waarin grote investeerders zoals pensioenfondsen, verzekeraars en vermogende particulieren kunnen beleggen.

 

Pai verzamelt die investeringen en koopt er bedrijven mee op die het winstgevender denkt te kunnen ma ken, om ze vervolgens weer voor een hoger bedrag van de hand te doen. De winst gaat naar Pai zelf en naar de investeerders die erin beleggen.

 

 

Bij de aankoop werd Hunkemöller met een enorme schuld opgezadeld

 

 

Maar de aankoop van Hunkemöller ging voor een deel met geld dat die investeerders niet uitgáven, maar uitléénden. Aan een Nederlands tussen vennootschap, die daarmee vervolgens de aankoop deed.Belastingtechnisch was dat tussen vennootschap na de aankoop één met Hunkemöller. Zodat de lingerieketen feitelijk met een enorme schuld werd opgezadeld.

 

De rente op die lening was hoog: 13 procent. Al die rente ging vanaf de jaren na de aankoop in 2011 dus van Hunkemöller terug naar de eigenaar daarvan, het investeringsfonds in Frankrijk. In die tijd waren rentebetalingen nog onbelast in Nederland. Hunkemöller haalde die daarom af van de winst waarover de belasting werd berekend. Intussen hoefde Pai in Frankrijk geen belasting te betalen over de ontvangen rente.

 

Op die manier kon Hunkemöller heel succesvol zijn in het verkopen van ondergoed en toch geen of amper winstbelasting afdragen in Nederland. Allemaal omdat het concern deels is opgekocht met geleend geld.

 

Het gerechtshof, en nu dus ook de advocaat-generaal van de Hoge Raad, oordelen dat de lening vanuit de aandeelhouders alleen maar is verstrekt om er ï¬scale vruchten van te plukken. Ze noemen het creëren van de schuld ‘commercieel zinloos’, puur bedoeld om renteaftrek mogelijk te maken.

 

Zwaar middel

 

“Toch vraag ik me af of de Hoge Raad dit keer het advies van zijn advocaatgeneraal gaat opvolgen”, zegt Jeroen van Strien, belastingadviseur van PKF Wallast en docent aan de Radboud Universiteit en de Vrije Universiteit. In een eerdere zaak oordeelde de raad dat bedrijven veel vrijheid hebben in hoe ze hun investeringen in vennootschappen ï¬nancieren, met kapitaal of met schuld. “Het is een zwaar middel om die vrijheid in te perken, oordeelde de Hoge Raad toen.”

 

Uit een ander arrest, uit 2016, blijkt dat bedrijven vrij zijn een lening te verstrekken aan de eigen aankoop, in dit geval Hunkemöller, zelfs al is dat vanwege belastingvoordeel.

 

Vrijheid van ï¬nancieren

 

Die vrijheid houdt op als er sprake is van voortdurende belastingontwijking. “Volgens de advocaatgeneraal is daar nu sprake van”, zegt Van Strien. Het investeringsfonds kan de rentetruc immers ook bij andere bedrijven uithalen, is diens redenatie.

 

 

Het creëren van schuld is ‘commercieel zinloos’ puur bedoeld om rente te kunnen aftrekken

 

 

“Maar ik denk dat de Hoge Raad daar anders over denkt. Je kunt een enkel bedrijf toch maar één keer overnemen.” Het zou de vrijheid van ï¬nancieren ook nogal inperken, vindt Van Strien. “Mag dit straks niet meer, dan zouden investeringsmaatschappijen verplicht zijn een aankoop volledig met kapitaal te doen. Dat gaat ver.”

 

Bovendien ï¬nancieren ze hun aankopen niet alleen vanwege belastingvoordeel met uitgeleend geld, zegt Van Strien. “Dat kan ook helpen om druk te leggen op het management van het opgekochte bedrijf.”

 

Dankzij recente wetswijzigingen is de renteconstructie zoals bij Hunkemöller nu bijna onmogelijk.

 

Bron: Trouw / Dirk Waterval redactie Economie publicatie 12-3-2020

Amsterdam

Mercuriusplein 1
2132 HA Hoofddorp

Postadres
Postbus 74681
1070 BR Amsterdam

020 653 18 12

Amsterdam@pkfwallast.nl

Rotterdam

Schaardijk 372
2909 LA Capelle aan den IJssel

Postadres
Postbus 84030
3009 CA Rotterdam

010 450 40 20

Rotterdam@pkfwallast.nl

Delft

Delftechpark 40
2628 XH Delft

Postadres
Postbus 332
2600 AH Delft

015 261 31 21

Delft@pkfwallast.nl

Woerden

Pompmolenlaan 9
3447 GK Woerden

Postadres
Postbus 533
3440 AM Woerden

0348 416 262

Woerden@pkfwallast.nl

Alphen aan den rijn

Europaplein 10F
2408 GX Alphen aan den Rijn

Postadres
Postbus 533
3440 AM Woerden

0172 748 218

AlphenaandenRijn@pkfwallast.nl