Alleen bovenwettelijke letselschadevergoeding is belast

De Veiligheidsregio van een Nederlandse gemeente stelt een werknemer aan als vrijwilliger bij de brandweer. In die hoedanigheid raakt hij betrokken bij een ongeval. Dat ongeval veroorzaakt blijvend letsel/bewegingsbeperking bij de man. Nu heeft zijn werkgever een ongevallenverzekering afgesloten op grond van de collectieve arbeidsvoorwaarden. Deze verzekering voorziet in een uitkering bij blijvende arbeidsongeschiktheid ten gevolge van een dienstongeval. Op grond van deze verzekering krijgt de werknemer een letselschadevergoeding van € 32.375 toegekend. Daarop vindt een inhouding van € 13.270,81 aan loonheffing plaats. De man meent dat deze inhouding ten onrechte is. Maar volgens Hof Arnhem-Leeuwarden is de inhouding wel degelijk op zijn plaats, omdat hier sprake is van belast loon. Het hof verwijst bij zijn oordeel naar het zogenoemde Smeerkuilarrest.

Daarop gaat de man in cassatie, en met succes. De Hoge Raad verwerpt namelijk het oordeel van het hof. Volgens de Hoge Raad geeft het hof een onjuiste uitleg aan het Smeerkuilarrest. In dat arrest zijn de gebruikte woorden ‘zoals bepaalde afspraken in de arbeidsovereenkomst’ van belang. De Hoge Raad heeft daarmee destijds het volgende tot uitdrukking gebracht. De hoofdregel luidt dat men vergoedingen van immateriële schade en verlies aan arbeidskracht niet bestempelt als loon. Een uitzondering geldt indien en voor zover de werkgever aan zijn erkenning van aansprakelijkheid een hogere vergoeding verbindt dan rechtstreeks voortvloeit uit die aansprakelijkheid.

Stel nu dat de werkgever niet zo’n hogere vergoeding aan die erkenning verbindt. In dat geval brengt de vastlegging in de arbeidsovereenkomst materieel geen verandering in de rechten die de werknemer heeft vanwege het ongeval. In die situatie bestaat evenmin een reden om anders te oordelen over de belastbaarheid van de vergoeding dan in het geval van de werknemer voor wie niets is geregeld in de arbeidsovereenkomst over een vergoeding als hiervoor bedoeld. Zijn bij of krachtens de arbeidsovereenkomst geen hogere vergoedingen voor immateriële schade en verlies aan arbeidskracht voorzien dan wat al voortkomt uit de aansprakelijkheid van de werkgever? Dan is de uitzondering op de hoofdregel dus niet van toepassing.

De werknemer neemt nog als standpunt in dat men vergoedingen als de onderhavige niet tot het belastbare loon mag rekenen als zij zijn toegekend door werkgevers die werkzaamheden doen verrichten met het oog op hun publieke taak. Aan deze werkzaamheden is immers een verhoogd risico op ernstige letselschade verbonden, zo redeneert de man. Deze stelling treft echter volgens de Hoge Raad geen doel. Na verwijzing zal het hof dan ook moeten onderzoeken of het de in de collectieve arbeidsvoorwaarden neergelegde verplichtingen van de werkgever moet aanmerken als een bijzondere omstandigheid als hiervoor bedoeld.

Bron: Hoge Raad 25-03-2022 (ECLI:NL:HR:2022:444)