A-G: nieuwe termijn bezitsvereiste BOR door ruziesplitsing

15 november 2022

Als gevolg van een ruziesplitsing kan een vennootschap een groter aandeel in de onderneming krijgen dan vóór de splitsing. In dat geval gaat een nieuwe termijn lopen voor het bezitsvereiste van de bedrijfsopvolgingsregeling. Zo luidt althans de conclusie van Advocaat-generaal IJzerman.

De zaak is als volgt. De moeder van een man houdt in 2011 via een vennootschap een aanmerkelijk belang van 49% in een holding. De overige 51% zijn in handen van een neef van de man. De holding bezit een aantal dochtermaatschappijen. De activiteiten van de ondernemingen van de dochtermaatschappijen bestaan uit het exploiteren van hoorcentra en optiekcentra. In 2011 komt het tot een ruziesplitsing van de holding. De moeder en de neef van de man verdelen onderling de activiteiten ‘horen’ en ‘zien’, waarbij de moeder het volledige gedeelte in ‘horen’ verkrijgt. In 2012 vindt een afsplitsing plaats van de vennootschap van de moeder naar een andere bv waarin zij een direct belang van 100% heeft. De moeder schenkt op 25 september 2013 alle aandelen in deze bv aan haar zoon. Zij verzoeken daarbij om toepassing van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) voor de schenkbelasting.

Het standpunt van de Belastingdienst is dat slechts voor 49% is voldaan aan het zogeheten bezitsvereiste. Dit vereiste betekent dat de schenker gedurende vijf jaren tot de schenking aanmerkelijkbelanghouder is geweest ter zake van de indirect geschonken bedrijfsvermogen bestanddelen. Daarom stelt de inspecteur de aanslag vast met toepassing van de BOR uitgaande van 49% van de waarde van de verkregen aandelen. De zoon stelt dat ook voor de overige 51% van de onderneming aan het bezitsvereiste is voldaan. Daardoor meent hij recht te hebben op een vrijstelling uitgaande van 100% van de waarde van de verkregen aandelen. Hof Den Bosch volgt het standpunt van de man. De staatssecretaris van Financiën gaat vervolgens in cassatie.
De Advocaat-generaal (A-G) redeneert als volgt. Men dient de waarde van de objectieve onderneming te beoordelen vanuit de positie van de schenker. Daarvoor geldt bij schenking een nieuwe bezitstermijn van vijf jaren na de (eerste) splitsing. Volgens de A-G is de waarde van de objectieve onderneming ‘horen’, beoordeeld vanuit de positie van de schenker, toegenomen. De activiteiten ‘horen’ van het totale concern zijn voor de herstructurering toegerekend aan de vennootschap van de moeder voor 49% en daarna aan de bv voor 100%. In deze benadering is, vanwege het niet voldoen aan het bezitsvereiste voor 51% van de verkrijging, de BOR alleen toepasbaar voor het 49% gedeelte.

Bron: A-G IJzerman 06-10-2022 (gepubl. 04-11-2022) (ECLI:NL:PHR:2022:903), Hof Den Bosch 17-09-2021 (gepubl. 28-09-2021) (ECLI:NL:GHSHE:2021:2883)

Amsterdam

Mercuriusplein 1
2132 HA Hoofddorp

Postadres
Postbus 74681
1070 BR Amsterdam

020 653 18 12

Amsterdam@pkfwallast.nl

Rotterdam

Schaardijk 372
2909 LA Capelle aan den IJssel

Postadres
Postbus 84030
3009 CA Rotterdam

010 450 40 20

Rotterdam@pkfwallast.nl

Delft

Delftechpark 40
2628 XH Delft

Postadres
Postbus 332
2600 AH Delft

015 261 31 21

Delft@pkfwallast.nl

Woerden

Pompmolenlaan 9
3447 GK Woerden

Postadres
Postbus 533
3440 AM Woerden

0348 416 262

Woerden@pkfwallast.nl

Alphen aan den rijn

Europaplein 10F
2408 GX Alphen aan den Rijn

Postadres
Postbus 533
3440 AM Woerden

0172 748 218

AlphenaandenRijn@pkfwallast.nl